Een Rembrandt-Mama en de kunst van arm zijn

Vandaag loop ik twee zeer bijzondere ‘evenementen’ mis; een minder leuke kant van wonen in de tropen. Ten eerste ben ik niet op Nikita’s 19e verjaardag. En ten tweede ben ik niet bij de opening van Late Rembrandt, een unieke en eenmalige tentoonstelling in het Rijksmuseum in Amsterdam.

Column: Een Rembrandt-Mama en de kunst van arm zijn

Deze laatste beslaat een honderdtal latere werken van Rembrandt van Rijn (1606-1669), tijdelijk geleend uit topmusea en privécollecties. Een expositie waar mijn kunstenaarskant spontaan van gaat kwijlen. Ik vind het dus dubbel verschrikkelijk dat ik vandaag niet in Nederland ben, want wat was ik dolgraag samen met Nikita naar deze expo gegaan. Ik stel me zo voor hoe we in de rij staan, wachtend tot we naar binnen kunnen, lichtelijk opgewonden over deze grootmeester, babbelend over kunst. Nikita zou herinneringen ophalen, over juf Femke, die haar op de Pelikaan zo vaak liet schilderen. En hoe heerlijk rustig het daarvan werd in haar hoofd. Ik zou haar op mijn beurt vertellen over die keer dat ze thuiskwam uit school. Ze keek me met haar tien-jarige ogen aan, zoals oude vrouwen naar jongeren kijken die nog geen idee hebben wat hen nog te wachten staat in het leven. Ik vroeg wat er scheelde. Met een schuin oog naar een portret waaraan ik werkte, zei ze wat aarzelend: ‘Tsja, mam, het is niet zo leuk voor jou, maar jij wordt dus ook pas rijk als je dood bent.’ Ze vergeleek me met Rembrandt en andere grote schilders die vaak pas na hun dood doorbraken na een armoedig bestaan. Een te grote eer.

En, bij de ingang van het Rijks aangekomen, vertelt ze me dan over Carine, haar docent van Kunstvak op de SGB, die haar leerde kijken naar kunst. Er ging daardoor een nieuwe wereld voor haar open. Als examenproject bedacht Nikita de vraag: ‘Maakt kunst mensen gek?’ Om de menselijke psyche te doorgronden zet ze haar scherpe inzichten tegenwoordig veel breder in als student Toegepaste Psychologie. Maar weet ze wel dat ‘haar’ Hogeschool Leiden in Rembrandts geboortestad staat? En beseft ze dat hij eeuwen geleden, net als zij nu, regelmatig door de Amsterdamse straten kuierde? Ineens begint er in mijn hoofd een plannetje te broeden over hoe ik Nikita en Rembrandt dichter bij elkaar kan brengen.

Snel surf ik naar Late Rembrandt. De tentoonstelling opent vandaag, op 12 februari, dan is ze druk met haar verjaardag, maar die loopt tot 17 mei. Hoe geweldig zou het zijn als zij er naar toe gaat en haar bevindingen met ons deelt? Met haar frisse negentienjarige kijk op dingen vertelt ze vast waarom het de moeite waard is om te gaan, ook als je weinig van kunst weet. Misschien kan ze, als student Toegepaste Psychologie, zelfs iets over Rembrandts psyche vertellen. Ik besluit het Rijks te bellen om te vragen of Nikita welkom is als persafgezant voor onze column. De persafdeling is net naar huis dus stuur ik mijn verzoek digitaal.

Geduld is niet mijn sterkste kant. Ik blader nog even door Nikita’s mailtjes van afgelopen tijd. De grotere woning in hartje Haarlem bleek oplichterij. Nikita was blij met mijn speurwerk en raadt woningzoekenden aan om altijd de Zwarte Lijst Verhuurders te checken op internet. Al snel werd dit incident compleet overschaduwd door heel ander nieuws: ‘Mam, ik heb mijn Propedeuse behaald!’ De opluchting dat ze echt verder mag met haar studie knettert van mijn beeldscherm. Het is hard aanpoten voor haar; veel lezen en studeren naast heel veel opdrachten en praktijklopen. Maar ze is nog steeds erg blij met haar studiekeuze. Soms help ik haar met een tekst en zie hoe pittig haar studie is. Een wetenschappelijk artikel van 16 pagina’s omzetten naar een leesbaar verhaal voor hbo-studenten, valt niet mee. Zeker niet als je dat ter plaatse in de klas moet doen en bovendien moet letten op een leuke insteek, zinsbouw, spelling en aantal woorden. Toch was dit hertentamen cruciaal voor het behalen van haar Propedeuse. Wat een cadeautje, zo vlak voor haar verjaardag. Als ik vraag wat ze gaat doen op haar verjaardag antwoordt ze: ‘Doordat we deze maand geld tekort komen, gaan we niet uit. Ik nodig liever mijn vrienden thuis uit en vraag of ieder misschien wat te eten of drinken wil meenemen in plaats van een cadeautje. Als ik ze niet kan stapelen op de slaapbank, regel ik nog wel een luchtbed. Ha, ha, dus dat wordt wat in ons kleine huisje. Op mijn verjaardag heb ik geen school of niks, dus geen idee wat we gaan doen.’

Ik ook niet, maar zojuist kreeg ik wel een enthousiast antwoord van het Rijksmuseum: ‘Hartstikke leuk dat jullie aandacht willen schenken aan de tentoonstelling! Graag leggen we een perskaart en een persmap klaar voor uw dochter.’ Dus zo doe je dat als je pas rijk wordt na je dood; je geeft dochterlief een leuke uitdaging cadeau. Creatief arm zijn is ook een kunst. Lieve Nikita, masha pabien! Ik omhels je met duizend armen en veel plezier bij Late-Rembrandt.

Liefs, Mama xxx

Comments

  1. Weer zo’n interessante column! Kreeg er tranen van in m’n ogen, nu ik weet wat t speciale cadeautje was voor Nikita. Wat ben je toch een tóp-mama!! Altijd ben je er voor haar, maakt niet uit welke tijd, of wat je zelf aan t doen bent. Je helpt haar, geeft raad en leeft ontzettend met haar mee, in alles wat ze onderneemt!. Petje af! Nu al weer benieuwd naar je volgende collumn!!!

  2. Ah, Leontien, wat een lieve reactie! Feedback is belangrijk maar krijg je als schrijver eigenlijk te weinig. Als zus ben je wat bevooroordeeld natuurlijk maar je bent een trouwe lezer. Blij met je reactie! Op naar de volgende column. :)

  3. Heel blij met je column, het is altijd een verademing om teksten van jou te lezen. En telkens geniet ik van jullie moeder-dochterrelatie.

    • Dank je wel Annemie, fijn dat je dat vindt. Door het schrijven wordt de hechte band tussen ons voor mijzelf zichtbaarder en het ver weg zijn draaglijker. Jij bent al weer een stap verder; het omaschap. :)

  4. Elga Cosijn says:

    Elga Cosijn Ja Christel, ik had hem dus gemist….doordat ik in Roosendaal zat bij mijn vriendin! …..dus nu gelijk via de link aan het lezen geslagen… In jouw verhaal word ik heen en weer geslingerd tussen heden en verleden….. en zie ineens het huisje voor me waar Rembrandt geboren is….en in de tuin staan de soldaten op wacht….daarna word ik meegesleept naar “de Nachtwacht” en al die andere prachtige werken van hem, om tussendoor weer terug in de schoolbanken te belanden om tentamens te volbrengen voor mijn opleiding. Tussen neus en lippen door breng ik het cadeautje even langs bij Nikita met een dikke verjaardagsknuffel, zij zal jouw naam hoog moeten houden…maar zo moeder zo dochter, dat gaat haar zeker lukken! Zo hee wat geweldige reis heb ik in een kwartier achter de rug, het was FANTASTISCH op deze zondagmiddag Dank je wel zus

    • Elga, wat knap van je dat het je gelukt is. En wat een heerlijke repons op mijn column! Ik doe er iets langer over dan een kwartier om hem te schrijven. Maar ik wil tevreden zijn en de lezer iets te bieden hebben. Het verslag over Nikita’s bezoek aan Late Rembrandt wordt een middenpagina. Ze moet nog tijd maken.

  5. Wat een mooie column en inderdaad wat een speciaal cadeau, mooi hoe je de connectie verteld tussen jouw werk en nikita ’s opleiding en interesses. Ze zal het vast super vinden op de Rembrandt tentoonstelling!

  6. Wat heerlijk geschreven weer Christel! Benieuwd naar het persverhaal, door de ogen van Nikita!

    • Elly, dank voor je reactie. Ja, daar ben ik ook zeer benieuwd naar. Vooral omdat zij Kunstvak heeft gehad. Wordt vervolgd :) Ik geniet ook van jouw verhalen. Alsof ik over je schouder meekijk :)